Narodowy Bank Polski ma na celu przede wszystkim utrzymanie stabilnego poziomu cen oraz wspieranie polityki gospodarczej rządu. Wśród zadań NBP jest m.in. bankowa obsługa budżetu państwa czy regulowanie płynności banków i ich refinansowanie. Polski bank centralny odgrywa więc bardzo istotną rolę, a za jego sprawne funkcjonowanie odpowiada osoba zajmująca stanowisko prezesa. Jest to niezwykle odpowiedzialna funkcja, dlatego też warto poznać bliżej sylwetki osób, które ją do tej pory pełniły.
- Rys historyczny Narodowego Banku Polskiego
- Prezesi NBP do roku 1991
- Prezesi NBP od roku 1991 do dziś
Rys historyczny Narodowego Banku Polskiego
Początek działalności NBP to 1945 rok, kiedy to zastąpił on instytucję o nazwie Bank Polski Spółka Akcyjna. Nadzór nad Narodowym Bankiem Polskim sprawował minister skarbu, następnie rolę tę przejął prezes powoływany na 6-cio letnią kadencję. Pierwszym prezesem NBP był Edward Drożniak, obecnie stanowisko to piastowane jest przez Adama Glapińskiego. W sumie prezesów tej instytucji było już czternastu, a niektórzy z nich pełnili tę funkcję przez dwie kadencje.
Warto wyróżnić trzy podstawowe funkcje Narodowego Banku Polskiego, a są to:
- bank emisyjny,
- bank banków;
- centralny bank państwa.
Bardzo ważną kwestią jest to, że instytucja ta jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo i stabilność całego systemu bankowego w Polsce.
Prezesi NBP do roku 1991
Pierwszym prezesem Narodowego Banku Polskiego był Edward Drożniak, który pełnił tę funkcję dwukrotnie (w latach 1945-49 oraz 1956-61), pomiędzy jedną a drugą jego kadencją urząd ten sprawował Witold Trąmpczyński. Od roku 1961 do 1965 funkcję prezesa NBP obejmował Adam Żebrowski, a zastąpił go Stanisław Majewski, który ponownie został wybrany w 1981 roku, jego druga kadencja trwała cztery lata i zakończyła się w 1985 roku. W międzyczasie stanowisko prezesa piastował Leonard Siemiątkowski ( 1968-72) oraz Witold Bień (1973-80). Dwukrotnie wybierany na to stanowisko był również Władysław Baka, miało to miejsce w latach 1985-1988 oraz 1989-1991, a w ciągu rocznej przerwy między jedną, a drugą kadencją prezesem był Zdzisław Pakuła.
Każda z tych osób może poszczycić się wieloma orderami oraz odznaczeniami, wielu z nich pełniło także inne znaczące role w polskim rządzie, wszyscy legitymowali się świetnym wykształceniem i wieloma tytułami naukowymi, głównie nauk ekonomicznych.
Prezesi NBP od roku 1991 do dziś
Od roku 1989 mogliśmy być świadkami bardzo dużych zmian związanych z funkcjonowaniem polskiej gospodarki. Po Władysławie Bace przyszedł czas na Grzegorza Wójtowicza, który jednak pełnił funkcję prezesa NBP zaledwie kilka miesięcy. Powodem było to, że został obwiniony o zaniedbania w nadzorze nad bankami, ostatecznie jednak oczyszczono go z zarzutów.
Lata 1992-2001 to okres, w którym prezesem Narodowego Banku Polskiego była Hanna Gronkiewicz-Waltz. Z jej kadencją wiąże się kilka ważnych wydarzeń, w tym upłynnienie kursu złotego wobec walut wymienialnych oraz wejście w życie ustawy o denominacji złotego.
Leszek Balcerowicz to postać niezwykle istotna, gdyż jako minister finansów był odpowiedzialny za przeprowadzenie transformacji polskiej gospodarki określanej później mianem „planu Balcerowicza”. W katach 2001-2007 był prezesem NBP.
Kolejną osobom na tym stanowisku był Sławomir Skrzypek, jego kadencję przerwała jednak tragiczna śmierć podczas katastrofy smoleńskiej 10 kwietnia 2010 roku. Jego miejsce zajął Marek Belka, który był prezesem NBP do 2016 roku.
Aktualnie stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego piastuje Adam Glapiński.
