Na temat spekulacji wielu ludzi nie ma dobrego zdania. Okazuje się jednak, że proceder ten jest potrzebny dla prawidłowego funkcjonowania mechanizmów rynkowych i giełdowych. Co warto wiedzieć o spekulacji?
Czym jest spekulacja?
Spekulacja to sprzedaż lub zakup papierów wartościowych albo towarów z zamiarem odkupienia lub odsprzedania ich na tym samym rynku w innej cenie. Czysta spekulacja ogranicza się więc do zakupu i sprzedaży na tym samym rynku, bez świadczenia usług takich jak dystrybucja, przechowywanie i transport.
Spekulacja opiera się na przewidywaniu kierunku zmian na rynku, by osiągnąć jak największą stopę zwrotu. Przy czym nie jest tym samym co inwestowanie, oparte na istotnych przesłankach i rozciągnięte na dłuższy czas. Spekulacja wymaga dużej ilości decyzji podejmowanych w krótkim czasie. Jej przedmiotem są najczęściej instrumenty finansowe, dobra materialne i nieruchomości.
Na czym polega spekulacja giełdowa?
Spekulanci działają aktywnie również na giełdzie. W przeciwieństwie do inwestorów, nabywających akcje związane z perspektywami stojącymi przed biznesem prowadzonym przez dane przedsiębiorstwo, spekulanci nabywają akcje, podążając za trendem giełdowym, nie zawracając sobie głowy oceną samej spółki. Przede wszystkim wypatrują oni momentów, gdy jej akcje mogą mocno wzrosnąć w krótkim okresie.
Taki proceder możemy podzielić na dwa rodzaje. Spekulacja stabilizacyjna to wynik naturalnych mechanizmów rynku giełdowego – poprawia ona jego płynność. Spekulacja destabilizująca natomiast, jak łatwo można się domyślić, ma negatywny wpływ na gospodarkę. Źródłem problemów często jest zbyt duża liczba spekulacji giełdowych.
Jakie korzyści płyną ze spekulacji?
Spekulacja często postrzegana jest jako zjawisko negatywne. Jednak chociaż spekulanci na rynku nie wywarzają żadnych dóbr czy usług, z ich działań płyną pewne korzyści. Jedną z nich jest dostosowanie rynku do zmieniających się warunków. Spekulanci przewidują na przykład, że nastąpi problem z dostępnością jakiegoś towaru, zaczynają go więc kupować w dużych ilościach, by móc go odsprzedać po wyższej cenie, gdy na rynku będzie już jego niedostatek.
To przyczynia się do wzrostu ceny owego towaru, a to stanowi bodziec dla rynku, mówiąc konsumentom, by ograniczyli konsumpcję, a producentom, by zwiększyli produkcję. W efekcie, gdy przewidywane przez spekulantów problemy z dostępnością danego towaru już się pojawiają, rynek jest na nie lepiej przygotowany.
Inną istotną funkcją spekulacji na rynku jest przejmowanie ryzyka. Inne podmioty, kupujące określone produkty czy papiery wartościowe, mogą uniknąć ryzyka zmiany cen właśnie dlatego, że w mechanizmach rynkowych przejmują je na siebie spekulanci.
Wreszcie jeszcze jedną korzyścią, jaką spekulacje przynoszą rynkowi, jest większa płynność. Płynny rynek to taki, na którym nie ma większych problemów z kupnem i sprzedażą. Jeżeli natomiast trudno jest coś kupić lub sprzedać, bo druga strona nie wykazuje do tego chęci, mamy do czynienia z brakiem płynności. Spekulanci sprawiają, że łatwiej jest coś sprzedać lub kupić, więc rynek staje się dzięki nim bardziej płynny.