Rynek finansowy, kapitałowy, pierwotny – co oznaczają te pojęcia? Jakie funkcje pełnią poszczególne segmenty rynku obrotu papierami wartościowymi?
Czym jest rynek finansowy?
Rynek finansowy jest miejscem, gdzie w oparciu o instrumenty finansowe zawiera się transakcje kupna i sprzedaży kapitału pieniężnego. Inaczej mówiąc, jest to całokształt wszystkich finansowych transakcji.
Jakie są funkcje rynku finansowego? Jest ich kilka, między innymi umożliwienie uczestnikom mobilizacji kapitału, z którą mamy do czynienia, gdy rezygnują oni z bieżącej konsumpcji na rzecz inwestycji. Inną funkcją jest alokacja kapitału, a zatem przepływ finansowych środków tam, gdzie najbardziej się przydadzą.
Kolejnym zadaniem rynku jest obrót pieniężny umożliwiający bezpieczny i sprawny przepływ kapitału. Ważną funkcją jest też wycena kapitału i ryzyka. Wreszcie rynek ten pełni też rolę swoistego barometru koniunktury – znaczy to tyle, że obserwując sytuację na rynku finansowym, otrzymujemy informacje o ogólnej sytuacji w gospodarce i finansach publicznych. Można nawet dzięki bacznej obserwacji dostrzec odpowiednio wcześnie sygnały wyprzedzające o zmianach koniunktury.
Uczestnikami tego rynku są wszelkie instytucje finansowe, takie jak banki, domy maklerskie, firmy ubezpieczeniowe czy fundusze inwestycyjne, a także indywidualni inwestorzy, przedsiębiorstwa i całe rządy, jeśli emitują obligacje.
Instrumenty finansowe, o których mówiliśmy w definicji tego typu rynku, to kontrakty regulujące wzajemne relacje finansowe między stronami. Zawarcie takiej umowy (na przykład uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym) powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron transakcji, a także finansowego zobowiązania lub instrumentu kapitałowego, takiego jak akcje czy udziały.
Rynek finansowy jest złożonym konstruktem. Składa się na niego pięć segmentów, zaspokajających zróżnicowane potrzeby inwestorów i przedsiębiorców. Są to rynki: pieniężny, kapitałowy, terminowy, walutowy i depozytowo-kredytowy.
Co to jest rynek kapitałowy?
Rynek kapitałowy to taki segment rynku finansowego, na którym zawiera się transakcje instrumentami o okresie zapadalności dłuższym niż jeden rok. Pozwala na zaspokojenie kapitałowych potrzeb przedsiębiorstw w średnim i długim terminie.
Podstawowa forma rynku kapitałowego to rynek papierów wartościowych o charakterze udziałowym (akcje, prawa poboru, kwity depozytowe, certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych zamkniętych) i dłużnym (obligacje i listy zastawne).
Rynek pierwotny – co to takiego?
Rynek pierwotny to miejsce, gdzie przez spółkę wchodzącą na giełdę oferowana jest pierwsza emisja papierów wartościowych. Stanowi więc opozycję do rynku wtórnego, na którym obraca się akcjami, które były już wcześniej nabyte przez innego inwestora.
Na rynku pierwotnym emisja i zakup papierów wartościowych odbywają się za pośrednictwem domów maklerskich lub banków, które prowadzą maklerską działalność.
Do funkcji tego rynku należy alokacja kapitału do najbardziej efektywnych sektorów gospodarki, zwiększenie możliwości rozwoju podmiotów gospodarczych przez nowe kapitały, rozwój rynku papierów wartościowych przez nowe emisje, które pociągają za sobą pojawianie się nowych inwestorów, a tym samym zwiększenie konkurencji na rynku finansowym.
