Choć posiadanie wspólnoty majątkowej wiąże się z wieloma korzyściami, może mieć również nieprzyjemne konsekwencje. Co zrobić, gdy współmałżonek jest zadłużony? Czy będziesz odpowiadać za jego długi? Sprawdzamy.
- Wspólnota majątkowa a intercyza
- Długi współmałżonka – kiedy nie musisz ich spłacać?
- Jak sprawdzić, czy współmałżonek ma długi?
Wspólnota majątkowa a intercyza
Wspólnota majątkowa jest powszechnie stosowanym rozwiązaniem w Polsce. Jeśli małżonkowie wcześniej nie podejmą innych kroków, jest ona ustanawiana automatycznie, w dniu ślubu. Oznacza to, że od tego czasu małżeństwo dysponuje wspólnym majątkiem, teoretycznie razem też odpowiada za wszystkie zaciągnięte zadłużenia. Dlaczego teoretycznie? Ponieważ od tej zasady istnieją wyjątki, które chronią przed odpowiedzialnością za długi współmałżonka, ale o tym będzie za chwilę.
Trzeba przy tym zaznaczyć, że majątek osobisty zgromadzony przed ślubem (np. mieszkanie, oszczędności), pozostaje do wyłącznej dyspozycji jego właściciela.
Najlepszym sposobem na uniknięcie konieczności spłaty długów jest spisanie małżeńskiej umowy wspólnotowej, czyli intercyzy. Co istotne, należy to potwierdzić notarialnie, w innym wypadku umowa nie będzie ważna. Ciekawostką jest też fakt, że w dowolnym momencie można ją unieważnić.
Przy czym należy wiedzieć o jednej, istotnej rzeczy. Jeśli w momencie zawierania umowy z wierzycielem, ten nie wiedział o istnieniu intercyzy, w świetle prawa jest ona w tym wypadku nieważna, a małżeństwo odpowiada całym wspólnym majątkiem.
Na rozdzielność majątkową często decydują się osoby, które prowadzą działalność gospodarczą. Wtedy, w przypadku niepowodzenia, dług może być ściągany z majątku firmy, lecz nie wspólnego.
Długi współmałżonka – kiedy nie musisz ich spłacać?
Jak już wspominaliśmy, istnieją wyjątki, które chronią przed koniecznością spłacania długów współmałżonka. Jest tak w sytuacji, gdy dług został zaciągnięty bez wiedzy męża lub żony. Współmałżonek dłużnika nie odpowiada wtedy za niego swoim majątkiem osobistym (czyli np. nie może zostać zajęte jego wynagrodzenie). Dodatkowo, zobowiązanie nie może zostać spłacane z całego majątku wspólnego, tylko z jego części.
A co, jeśli kredyt był zaciągnięty tylko przez jednego małżonka, ale za wiedzą drugiego? Po pierwsze, bank musi udowodnić, że miało to miejsce. A po drugie, dalej nie może zająć majątku osobistego.
Jak sprawdzić, czy współmałżonek ma długi?
A czy istnieje możliwość sprawdzenia, czy współmałżonek posiada długi bądź też jaka jest ich wysokość? Niestety… nie. I posiadanie wspólnoty majątkowej nic tu nie zmienia, ponieważ bank, wyjawiając takie informacje, naruszyłby przepisy dotyczące ochrony danych osobowych. W praktyce więc mąż lub żona może zaciągnąć kredyt/pożyczkę bez informowania partnera, lecz ten nie może domagać się wyjawienia szczegółów dotyczących wysokości zobowiązania, nawet jeśli zadłużenie będzie spłacane ze wspólnego majątku.
Na koniec warto wiedzieć, że jeśli długi zostały zaciągnięte na potrzeby rodziny, małżonkowie zawsze wspólnie za nie odpowiadają. Dotyczy to m.in. kredytów i pożyczek przeznaczonych na ubranie, wyżywienie, ochronę zdrowia, a także rachunków za energię elektryczną, gaz oraz opłat za mieszkanie.
