Fundacja jako forma działalności pozarządowej coraz bardziej zyskuje na popularności i jest na drugim miejscu zaraz po stowarzyszeniach. W jaki sposób jednak można założyć własną fundację? Jakie są formalności i ile to kosztuje?
- Jak powstaje fundacja?
- Kim jest fundator i kto może nim zostać?
- Jak zarejestrować fundację, jakie dokumenty są potrzebne?
- Ile kosztuje zarejestrowanie fundacji?
- Jaki cel może przyświecać fundacji?
Jak powstaje fundacja?
Założenie fundacji jest ściśle określone przez polskie prawo, a konkretnie sposób jej założenia oraz funkcjonowania został opisany w ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 roku o fundacjach. Jest to o tyle ważne, iż choć fundacje mają zazwyczaj cel społeczny, do pewnego czasu nie były one uznane za organizacje społeczne, co wiązało się określonymi następstwami prawnymi (niemożność uczestnictwa w postępowaniach administracyjnych). Uległo to zmianie, jednak nie zmienia to faktu, że aby powstała fundacja, musi spełniać określone warunki, mieć fundatora, cel (społeczny lub gospodarczo użyteczny), fundusz założycielski oraz statut. Fundację trzeba też zarejestrować, a to również wiąże się z poniesieniem konkretnych kosztów.
Kim jest fundator i kto może nim zostać?
Osoba tworząca fundację, nazywana jest fundatorem, a może zostać nim każdy, zarówno obywatel polski, jak i cudzoziemiec. Fundatorem może zostać nie tylko osoba prywatna, ale i osoba prawna, jak uczelnia czy firma. Najważniejszym zadaniem fundatora jest określenie celu fundacji i jej statutu, ale to zadanie może przekazać także komu innemu. Musi on jednak złożyć oświadczenie w formie aktu notarialnego, oświadczenie o ustanowieniu fundacji i zarejestrować ją w KRS. Fundator może zarządzać fundacją i działać w niej aktywnie lub zakończyć swoją działalność na samym założeniu fundacji i dokonaniu potrzebnych formalności. Może też nie działać aktywnie, ale pozostać w fundacji zachowując minimalne kompetencje.
Jak zarejestrować fundację, jakie dokumenty są potrzebne?
Aby zarejestrować działanie fundacji konieczne złożenie odpowiednich formularzy dostępnych w na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w sądzie KRS. Dodatkowo do wniosku rejestracyjnego trzeba załączyć akt notarialny, oświadczenie określające właściwego ministra nadzoru, statut fundacji podpisany przez fundatora, uchwałę o powołaniu władz fundacji, uchwałę i powołaniu zarządu fundacji, uchwałę o powołaniu rady fundacji oraz dowód wpłaty za wpis do KRS. Mając te wszystkie dokumenty trzeba je złożyć do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotu Gospodarki Narodowej aby uzyskać Regon. Następnie trzeba założyć jeszcze konto bankowe dla firm, zgłosić się do Urzędu Skarbowego aby otrzymać numer NIP oraz na końcu wybrać biuro księgowe, które zajmie się prowadzeniem rachunku fundacji.
Ile kosztuje zarejestrowanie fundacji?
Zarejestrowanie fundacji rzecz jasna wiąże się z poniesieniem pewnych kosztów. Po pierwsze rejestracja w KRS, gdzie opłata wynosi 250 zł. Poza tym jest jeszcze rejestr przedsiębiorców KRS z opłatą w wysokości 600 zł oraz dodatkowe 500 zł za wpis przedsiębiorców do do rejestru. Dodatkowo należy także wpłacić 100 zł za ogłoszenie założenia fundacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. O ile można starać się o zwolnienie z opłat za wpis do KRS, o tyle nie ma takiej możliwości przy ogłoszeniu w MRiG.
Jaki cel może przyświecać fundacji?
Cel fundacji może być dowolny, pod warunkiem, że będzie on społecznie i gospodarczo użyteczny i zgodny z interesami RP. W ustawie o fundacjach wymieniono cele, dla których mogą one funkcjonować, a zalicza się do tego: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz ochrona środowiska i zabytków. W przypadku innych zapisów, fundator musi przedstawić, że jego cele nie są sprzeczne z interesami RP.
Założenie fundacji wydaje mi się dobrym pomysłem, nie dość, że robi się coś dobrego, to jeszcze można zarobić. Niestety zawsze znajdą się hejterzy, którzy uważają, ze fundacje powinny działać za darmo, a ich pracownicy żyć powietrzem i ideami.