VAT – ile wynoszą stawki VAT dla różnych produktów i usług? Skąd różnice?

Podatek VAT nakładany jest na towary i usługi. W zależności od ich rodzaju, może mieć stawkę 23%, 8% lub 5%. Niektóre produkty są „zwolnione” od podatku i dla nich obowiązuje stawka 0%. Nie brakuje też wielu absurdów, jakie są na porządku dziennym w polskim systemie podatkowym. Czym więc jest VAT i jakie stawki obowiązują na jakie produkty?

• Czym jest VAT?
• Jakie są stawki podatku VAT?
• Produkty spożywcze objęte stawką VAT 8%
• Produkty spożywcze objęte stawką VAT 5%
• Stawki VAT w usługach
• Skąd różnice w stawkach VAT?

Czym jest VAT?

VAT to powszechny podatek obrotowy od towarów i usług. W Polsce obowiązuje on od 1993 roku, jednak po wejściu do Unii Europejskiej system podatkowy został dostosowany do przepisów wspólnoty. Podatek VAT doliczany jest do każdej transakcji i trafia do Skarbu Państwa. Płatnikami są osoby prawne i fizyczne, które prowadzą działalność, a także ci, którzy nie mają osobowości prawnej. Płacą je więc wszyscy, którzy kupują jakieś towary lub korzystają z usług.

Jakie są stawki podatku VAT?

Podstawowa stawka VAT wynosi 23%. Obejmuje ona większość towarów i usług. Jest jeszcze stawka obniżona o wysokości 8% lub 5%. W polskim systemie podatkowym funkcjonuje jeszcze stawka ZW, która dotyczy towarów zwolnionych z podatku VAT. Jest także stawka 0%, która najczęściej dotyczy produktów eksportowanych, a więc większość konsumentów z niej nie korzysta.

Produkty spożywcze objęte stawką VAT 8%

Chociaż większość produktów objętych jest stawką podstawową, czyli 23%, są od niej pewne wyjątki i jest ich całkiem sporo. 8% VAT dotyczy takich towarów jak mąki, ziemniaki suszone lub przetworzone, warzywa zakonserwowane lub suszone, zapakowane i krojone warzywa oraz owoce, dżemy, galaretki owocowe, przeciery i pasty, orzechy solone lub przetworzone, olej kukurydziany, glukoza, wyroby ciastkarskie i ciastka, sosy, zupy, buliony, przetwory homogenizowane, a także gotowa karma dla zwierząt domowych.

Produkty spożywcze objęte stawką VAT 5%

Nie brakuje także produktów spożywczych, które objęte są niższą stawką VAT – 5%. Wśród nich wymienić można: mięso z bydła, owiec, kóz, koni, drobiu, podroby, tłuszcz zwierzęcy, ryby i filety rybne, kawior, skorupiaki, soki warzywne i owocowe, olej sojowy, lody, ryż łuskany, kasze, pieczywo, makarony, pierogi, kluski, jaja bez skorupek oraz gotowe dania, które powstały na bazie mięsa, podrobów lub krwi.

Stawki VAT w usługach

Usługi komunalne i transportowe objęte są 8% podatkiem. Usługi związane z rolnictwem, leśnictwem i rybołówstwem natomiast obejmuje niższa 5% stawka VAT. 0% obowiązuje przy usługach transportu międzynarodowego czy w niektórych usługach szkoleniowych. Zwolnione z VAT są natomiast usługi Poczty Polskiej, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, a także usługi związane z kulturą, ubezpieczeniami i sportem.

Skąd różnice w stawkach VAT?

Polski system podatkowy jest bardzo skomplikowany i pełno w nim absurdów, szczególnie tych dotyczących produktów spożywczych. Istnieje szereg niejasności, dlaczego niektóre owoce obowiązuje stawka podstawowa, a inne już ta obniżona. Okazuje się, że często wyżej opodatkowane są produkty zdrowsze i nieprzetworzone. Przykładowo: musztarda ma stawkę 23% VAT, natomiast sos musztardowy już tylko 8%, ponieważ zawiera też inne składniki poza musztardą i nie jest taki zdrowy.