Każde zadłużenie sprawia, że informacje na nasz temat trafiają do BIK, a to może oznaczać późniejsze problemy z ubieganiem się o kredyty czy inne usługi finansowe w bankach i firmach pożyczkowych. Zazwyczaj w takich przypadkach zastanawiamy się wówczas, albo nad tym, by znaleźć ofertę, która danych BIK nie sprawdza, albo nad sposobem na to, by w jakiś sposób informacje BIK „wyczyścić”. Czy jest to w ogóle możliwe?
- Czym jest BIK?
- Czy można wyczyścić BIK?
- Kiedy można wyczyścić BIK?
- Jak wyczyścić BIK?
- Co z firmami czyszczącymi BIK?
Czym jest BIK?
BIK to po prostu Biuro Informacji Kredytowej, które zostało założone przez Związek Banków Polskich razem z bankami prywatnymi. Najważniejszym zadaniem tego przedsiębiorstwa jest gromadzenie, integrowanie oraz udostępnianie historii kredytowych klientów banków, SKOK-ów, a także innych instytucji finansowych, w tym także parabanków. Chodzi tutaj przede wszystkim o zarządzanie ryzykiem kredytowym, to jest sprawdzaniem klientów pod kątem ich wiarygodności finansowej, co ma duży wpływ na późniejsze decyzje instytucji bankowych względem udzielania kredytów gotówkowych i pożyczek. Wbrew temu, co sądzi wielu ludzi, BIK gromadzi nie tylko negatywne dane kredytowe, bo te pozytywne także.
Czy można wyczyścić BIK?
Działalność BIK podlega przepisom prawa bankowego i na podstawie art. 105 ust 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Za przekazywanie i gromadzenie danych w systemie odpowiadają banki oraz instytucje kredytowe i pożyczkowe do tego upoważnione i tylko one mają prawo do tego, by dokonywać jakichkolwiek zmian. W praktyce wygląda więc to tak, że my jako klienci i osoby prywatne, nie mamy żadnej możliwości, aby dokonać „czyszczenia BIK”. Tym bardziej że także prawo bankowe dokładnie określa nie tylko sposób gromadzenia i przekazywania takich danych, ale i reguluje sposób i możliwość ich usuwania, więc nawet instytucje finansowe muszą stosować się do określonych zasad.
Kiedy można wyczyścić BIK?
Wyczyszczenie historii BIK jest bardzo trudne, ale nie jest niemożliwe, skoro prawo bankowe uwzględnia taką możliwość. Jeżeli z jakichś względów dane o kliencie stają się nieaktualne, bank czy inna instytucja ma prawo do dokonania korekty informacji lub nawet jej usunięcie. Kiedy jest to jednak możliwe? Właściwie są tylko trzy przypadki, które na to pozwalają. Po pierwsze jest to odwołanie zgody na przetwarzanie danych o kredycie, który już został spłacony, choć dotyczy to kredytu spłaconego w terminie. Po drugie – termin. Jeżeli minęło 5 lat od spłacenia problematycznego kredytu (był spłacany nieterminowo i z opóźnieniem) i chce się mieć pewność, że nie będzie on brany pod uwagę, przy ocenie zdolności kredytowej w przyszłości. Trzecia możliwość pojawia się w momencie, gdy zauważamy nieprawidłowości w historii kredytowej, albo nieaktualne dane i chcemy je skorygować.
Jak wyczyścić BIK?
Jeżeli pojawia się jedna z powyżej podanych sytuacji i postanowimy podjąć decyzję o usunięciu czy poprawieniu danych w BIK, wówczas w takim przypadku trzeba złożyć odpowiedni wniosek. Żeby to zrobić, należy udać się do tej instytucji finansowej, która była odpowiedzialna za przekazanie naszych danych do BIK. Co ważne, wszelkie zmiany w bazie mogą zostać wprowadzone tylko i wyłącznie na podstawie pisemnego zgłoszenia, które otrzyma właśnie od tej instytucji. Mówiąc wprost – my zgłaszamy wniosek np. do banku, a bank go albo przyjmuje (jeżeli są ku temu przesłanki), albo odrzuca. Jeżeli przyjmie on wniosek i stwierdzi, że rzeczywiście należy dokonać zmian, składa on ten uzasadniony wniosek do BIK, gdzie osoby za to odpowiedzialne dokonują korekty informacji w systemie.
Co z firmami czyszczącymi BIK?
Jak grzyby po deszczu pojawiają się firmy, które oferują pomoc w czyszczeniu historii BIK, trzeba jednak od razu zaznaczyć, że jest to zwyczajna strata czasu. Takie firmy nie są w stanie zrobić nic ponadto, co może wykonać każdy klient indywidualnie, czyli przekazać wniosek do BIK z prośbą o korektę danych. Jeżeli decyzja będzie odmowna, niczego nie zmienią, choć mogą próbować wpłynąć prośbą czy nawet szantażem. Inna sprawa, to fakt, iż ewentualne „czyszczenie” przez taką firmę dotyczy nie tylko złej historii kredytowej, ale i wszystkich innych informacji, także tych pozytywnych, a to wcale nie jest bardziej pomocne. W ogólnym rozrachunku opcja pomocy zewnętrznej wcale nie wychodzi na korzyść.
Nie ma skutecznego sposobu na samodzielne „wyczyszczenie” informacji w BIK, co wynika z przepisów prawa bankowego. Jednakże, w pewnych przypadkach, takich jak wygasłe kredyty czy błędy w danych, możliwe jest dokonanie korekty. Jeśli masz wątpliwości co do prawidłowości danych w BIK, warto skonsultować się z doradcą finansowym. Twoja historia kredytowa ma znaczenie dla przyszłych decyzji finansowych, dlatego podejdź do tego tematu z odpowiednią ostrożnością.