Co wiemy o polskiej marce Społem? Społem kiedyś i teraz

Zapewne nikomu nie trzeba mówić, czym jest „Społem”. Wiele osób zna te sklepy od dziecka. Znajdują się zawsze w pobliżu domów i można do nich wyskoczyć, gdy czegoś zabraknie. Jaka jest historia sieci? Co wiemy o marce „Społem”? Jak wyglądało to dawniej, a jak dzisiaj?

• Spółdzielnia spożywców „Społem”
• Historia PSS „Społem”
• Zmiany w sieci PSS „Społem”
• ”Społem” dzisiaj

Spółdzielnia spożywców „Społem”

PSS „Społem” a właściwie Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem” to polska spółdzielnia spożywców. Czym się charakteryzuje tego typu kooperatywa handlowa? Przede wszystkim tym, że jest to forma współpracy gospodarczej, której nadrzędnym celem nie jest zarabianie pieniędzy, a zapewnienie uczestnikom tanich i dobrej jakości towarów oraz usług. Zyski z prowadzenia sklepów są przeznaczane na działalność spółdzielni, najczęściej na otwarcie nowego sklepu, ale i np. budowę placu zabaw.

Historia PSS „Społem”

Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem” została założona w 1868 roku. Każdy zabór uwzględniając własne uwarunkowania prawne, polityczne i gospodarcze rozwijał spółdzielczość na swój sposób. Warto zaznaczyć, że w działaniach gospodarczych był i patriotyczny zamysł. Chciano się w ten sposób bronić przed politycznym uciskiem administracji zaborców.

Pierwsze stowarzyszenia to „Merkury” w Warszawie, „Oszczędność” w Radomiu, i „Zgoda” w Płocku. Pojawiły się w 1869 roku. Zostały założone z inicjatywy zespołu redakcyjnego miesięcznika „Ekonomista”.

Co ciekawe, pomysłodawcą nazwy „Społem” był Stefan Żeromski. Tak zatytułował pierwszy dwutygodnik, który propagował idee spółdzielczości. Gazeta pojawiła się w 1906 roku.

Mimo zmian politycznych ruch miał się bardzo dobrze, rozwijał się zwłaszcza w dwudziestoleciu międzywojennym. W czasie PRL-u wybudowano wiele monumentalnych modernistycznych domów towarowych. Do najpopularniejszych należą katowicki „Skarbek” i „Zenit” oraz „Central” w Łodzi.

Zmiany w sieci PSS „Społem”

W związku ze zmianami zachodzącymi po 1990 roku, przeobrażeniom uległo też PSS „Społem”. Powstał niejako nowy związek spółdzielczy, zrzeszający spółdzielnie spożywców w Polsce. To spółdzielnia osób prawnych, która działa na podstawie ustawy Prawo spółdzielcze i pełni nie dość, że funkcje rewizyjne, to jeszcze patronackie. W jaki sposób? Prowadząc na rzecz zrzeszonych spółdzielni działalność instruktażową i doradczą oraz kulturalno–oświatową. Nowopowstały w styczniu 1922 roku Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem” nieco się różnił formą i przez wielu był krytykowany za komercjalizację i biurokratyzację.

”Społem” dzisiaj

Z uwagi na to, że PSS „Społem” mają tak długą historię i w wielu miejscach od lat są sklepy dokładnie w tych miejscach, z tymi samymi szyldami, a często i ekspedientkami, są bardzo rozpoznawalne. Co więcej, cieszą się dużą popularnością. Zapewne z uwagi na położenie blisko domów, bloków. Jednak nie można nie wspomnieć o tym, że mimo iż jest to największa sieć sklepów w Polsce, nie prowadzi żadnych akcji marketingowych, a więc i młodzi ludzie rzadko robią w nich zakupy. Klientami PSS „Społem” są raczej osoby po 40 r.ż. Najczęściej po prostu z przyzwyczajenia.